Begin juli 2018 was Tezos niet terug te zien op coinmarketcap. Een halve maand later was XTZ ineens terug te vinden op de 15e plaats. Sindsdien begint Tezos steeds bekender te worden en komen steeds meer mensen in aanraking met dit platform. Mocht jij nog niet weten wat Tezos is, lees dan vooral verder! In dit artikel komen onder andere de ICO, het platform en nog veel meer aan bod.
Wat kan Tezos?
Tezos is een gedecentraliseerde blockchain die zichzelf in stand houdt door een true digital commonwealth te onderhouden. Een commonwealth is in het Nederlands iets zoals: gemenebest. Het gaat hier dus om een digitale omgeving waarin het gemeenschappelijk belang bovenaan staat. De transacties in deze omgeving worden ‘formeel geverifieerd’. Dit wordt gedaan door een wiskundig proces die de juistheid van de codes van de transacties aantoont en die ook de veiligheid van de smart contracts waarborgt. Het consensus in deze omgeving is een Proof of State mechanisme. Tezos gaat dus verder op het concept van het tweede generatie blockchain Ethereum, maar gaat dan wel een stap verder: de deelnemers aan het netwerk bepalen samen de regels. Oftewel: true digital commonwealth.
Tezos Initial Coin Offering (ICO)
Tijdens de ICO is er tussen 1 en 14 juli 2017 maar liefst ruim $230 miljoen opgehaald. Dit maakte deze ICO tot een van de succesvolste ooit. Voor $0.47 kreeg je destijds 1 XTZ, de ERC-20 token van Tezos. Deze XTZ token heet officieel een Tez, een meervoud van deze tokens zijn Tezzies. Na de ICO zijn er echter veel problemen geweest met onder andere de Foundation en het overdragen van eigendomsrechten. Er ontstond een geschil tussen de founder Johann Gevers en de Arthur en Kathleen Breitman, beide eigenaren van de eigendomsrechten. Als gevolg hiervan werd de launch van het platform uitgesteld. Deze vertraging leverde juridische problemen op omdat deelnemers van de ICO rechtszaken startten.
Zeggenschap over de blockchain
Een van de meest opvallende onderdelen aan de Tezos ledger is de mogelijkheid om zelf-beslissend te zijn als het gaat om het accepteren en doorvoeren van veranderingen in het protocol, de chain of wat dan ook. En dit kan allemaal zonder dat er hard forks nodig zijn. Deelnemers in het protocol volgen allemaal een aantal regels. Een hard fork is een blockchain waarin deelnemers deze regels ‘negeren’, om vervolgens een eigen weg in te kunnen slaan. Bij deze hard forks is het vaak niet duidelijk hoe de verhoudingen na deze fork liggen. De bekendste hard fork van Bitcoin is die van Bitcoin Cash. Halverwege 2017 besloot een groep ontwikkelaars om de blockgrootte van Bitcoin te vergroten, en hiervoor was een verandering in de code nodig. Binnen Tezos is hier dus geen nieuwe coin voor nodig, maar zal dit dus binnen de huidige blockchain te customizen zijn.
The #Tezos mainnet is live! https://t.co/nL825YY8SV
— Tezos Foundation (@TezosFoundation) September 17, 2018
Hoe werkt Tezos in de praktijk?
De deelnemers in dit bijzondere bestuurssysteem zijn de mensen die Tezos tokens (XTZ) hebben. Elke token vertegenwoordigt een stem die kan worden ingezet voor wijzigingen in het protocol. En deze mogelijke wijzigingen kunnen ook door deze hodlers zelf worden ingediend. Zodra er definitieve beslissingen zijn gevallen kan het protocol direct worden gewijzigd naar een nieuwe versie hiervan. In de eerste fase van de besluitvorming, vertrouwt Tezos op de stemronde die is volbracht om de aanpassingen vervolgens op het testnet te plaatsen. Na een bepaalde tijd, kunnen de tokenhouders nogmaals stemmen om deze aanpassing daadwerkelijk door te laten voeren op het protocol in het mainnet.
“When you vote, even if your candidate doesn’t win, you accept that democracy was in action. When people participate in a Tezos network, they’re accepting that the democratic vote of the other coin holders will govern the way the protocol moves.”
Wanneer een ontwikkelaar een protocolupgrade voorstelt, kunnen deze een factuur bijvoegen die moet worden uitbetaald na goedkeuring en doorvoering van hun upgrade. Dit is een stimulans om mee te werken aan de ontwikkeling van Tezos.
Huidige Tezos protocol
Naast dat de deelnemers aan het netwerk me stemmen over eventuele updates, verwerken en valideren ze ook de transacties. De methode die Tezos gebruikt is niet zomaar Proof of Stake. In Tezos is decentralisatie een speerpunt en dit is ook te zien in de variant op deze methode: Liquid Proof of Stake. Iedereen die XTZ heeft wordt gezien als stakeholder. De verantwoording over de blocks (en de daarbij horende vergoeding/reward) ligt dus bij deze personen. Dit proces wordt baking genoemd, wat eigenlijk te vergelijken is met staken. Dit is eigenlijk een random toewijzing van de rechten om blocks te mogen valideren. Deze rechten kunnen overigens ook worden overgedragen naar andere deelnemers. Dit lijkt heel erg op Delegated Proof of Stake. Dit baken gebeurt tussen de personen die zich vrijwillig beschikbaar hebben gesteld voor deze ’taak’ door een bepaald bedrag apart hebben gezet om aan te tonen dat ze eerlijk willen en zullen werken. Daartegenover kan het deelnemen aan dit baking heel erg winstgevend zijn.
Tezos baking uitgelegd
Elke baker wordt vergoed met nieuw gecreëerde tokens, zodra er een nieuw block succescol is gevalideerd. Een tweede manier om een reward te kregen is als er als inspecteur andere blocks worden gecontroleerd (dit wordt endorsing genoemd).
Op dit moment is er een pool met Tezos tokens die 5,5% per jaar zal stijgen, wat dus een inflatie veroorzaakt op de totale supply. De rewards die de bakers krijgen, worden groter naar mate er minder deelnemers zijn in het netwerk. Als bijvoorbeeld slechts de helft van de tokens wordt ingezet voor het baken, zal de reward voor deze deelnemers 11% van de pool zijn.
Als je geïnteresseerd bent geraakt in de Liquid Proof of Stake (en de verschillen met DPoS), is zeer aan te raden om het artikel van Tezos hierover te lezen. Kort gezegd is er bij DPoS een vaste hoeveelheid Delegates nodig, en bij Tezos is dat optioneel. Daarom wordt dit consensus mechanisme dus LPoS genoemd, en is het naar eigen zeggen veel flexibeler dan andere blockchains.
Tezos(XTZ) kopen
Ben je geïnteresseerd geraakt en zou je XTZ in je portfolio willen hebben? Dan kan dat door deze Tezzies aan te schaffen via Gate.io, Bitfinex of bijvoorbeeld HitBTC. Zie voor andere pairs, met minder volume, de markten op coinmarketcap.